De Leidsche Maatschappij van Weldadigheid werd opgericht op initiatief van David du Mortier jr. Op 21 oktober 1817 stuurde hij hiertoe een voorstel aan de ingezetenen van Leiden om in ieder geval gedurende de winter zo nodig ondersteuning te verlenen in de vormt van vrije huishuur, kleding, levensmiddelen, turf of anderszins. Aanleiding tot deze oproep was de hoge nood van duizenden verarmde inwoners in de voorgaande winter. De oorzaak van hun problemen was vaak gelegen in werkloosheid, ziekte of overlijden van de kostwinner.
Hier staat de omschrijving die nu in de statuten zijn opgenomen.
“Het doel van de Stichting Leidsche Maatschappij van Weldadigheid (LMvW) is het verlenen van steun ter voorkoming van verval tot armoede, tot het volgen van onderwijs en voorts in alle gevallen, waarin naar het oordeel van het bestuur der Stichting het verlenen van hulp uit oogpunt van maatschappelijke behoefte daaraan gerechtvaardigd is, in het bijzonder in die gevallen, waarin geen of naar het oordeel van het bestuur onvoldoende bijstand van overheidswege wordt verleend.”
Dat het fonds na 200 jaar nog steeds bestaansrecht heeft is niet vreemd, omdat armoede nog steeds bestaat. Dankzij de opbrengsten uit vermogen, kan het fonds jaarlijks tussen de € 30.000 en € 60.000 toekennen.
In 2008 werd de Stichting Urgente Noden (SUN) opgericht. Hiermee werden fondsen samengebracht om de hulp aan inwoners van Leiden te bundelen. Sindsdien subsidieert de LMvW samen met andere fondsen de financiële individuele noodhulp in Leiden.
Op 7 juni 2018 vond een symposium plaats ter gelegenheid van het 200 jarig bestaan van de LMvW, waarbij de Leidse stadshistoricus dr. Cor Smit het herdenkingsboek “Strijden tegen armoede” presenteerde. Dit boek is op aanvraag beschikbaar.
Het bestuur van De Leidsche Maatschappij van Weldadigheid bestaat uit minimaal 5 en maximaal 7 leden, met te verlengen zittingsperiodes van 4 jaar. Het bestuur verricht zijn werkzaamheden onbezoldigd, en wordt daarbij ondersteund door een ambtelijk secretaris.
De bestuursleden zijn: Hanneke Heshusius (voorzitter), Gerrit Bloemhof (penningmeester), Fransje Hardeman (secretaris), Odise Beerman, Martijn Tans en Anita Zeijl.